40 μέρες πριν τις κυπριακές βουλευτικές όλες οι δημοσκοπήσεις συγκλίνουν σε κάποιες βασικές διαπιστώσεις.
Καταρχάς αποτυπώνεται ένα σαφές προβάδισμα του ΔΗΣΥ, το οποίο κυμαίνεται από 1 έως 3 μονάδες, αλλά σε συνδυασμό με την περιρρέουσα «παράσταση νίκης» (όπως καταγράφεται στα σχετικά ερωτήματα) δύσκολα φαίνεται να ανατρέπεται.
Το ΑΚΕΛ κρατά τις δυνάμεις του, έχει σχετικά μικρές απώλειες, αλλά συνολικά η «εξουσία» φαίνεται να λειτουργεί για το κόμμα συσπειρωτικά. Οι όποιες απώλειες αντανακλούν σε μία μάλλον φυσιολογική κυβερνητική φθορά, παρά σε κάποιο εσωτερικό ρήγμα.
Το ΔΗΚΟ φαίνεται σταθεροποιημένο, πλέον, αλλά σε ποσοστά σαφώς μικρότερα από εκείνα των περασμένων εκλογών. Οι δε απώλειές του κατευθύνονται κυρίως προς το ΔΗΣΥ, γεγονός που ερμηνεύεται ως ένδειξη δυσαρέσκειας για την επιμονή στη στήριξη Χριστόφια και τη συγκυβέρνηση με το ΑΚΕΛ.
Η ΕΔΕΚ φαίνεται ελαφρώς πεσμένη σε σχέση με παλαιότερες εκλογές, ενώ για τα μικρότερα κόμματα ΕΥΡΩΚΟ και Οικολόγοι, φαίνεται ότι, ασχέτως σειράς, επιβεβαιώνεται η – σχετικά άνετη – είσοδός τους στη Βουλή.
Σε αντίθεση με το ΑΚΕΛ, ως κόμμα, τα πράγματα δεν φαίνεται να πηγαίνουν καλά για τον πρόεδρο Χριστόφια.
Τα ποσοστά αποδοχής της πολιτικής του είναι χαμηλά, ενώ ειδικά στην αξιολόγηση των χειρισμών του στο Κυπριακό είναι τα χαμηλότερα που είχε εν ενεργεία πρόεδρος, τα τελευταία τουλάχιστον χρόνια. Είναι πολύ χαμηλότερα από τα ποσοστά αποδοχής του Γλαύκου Κληρίδη και του Τάσσου Παπαδόπουλου, πριν από εκλογές στις οποίες τελικώς ηττήθηκαν!
Οι θετικές αξιολογήσεις της πολιτικής του, σε κανένα σχεδόν ζήτημα δεν ισοδυναμούν καν με το άθροισμα των 2 κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνησή του. Αυτό που καταγράφεται είναι μια τάση ραγδαίας αποδόμησης της διακυβέρνησης Χριστόφια, του οποίου η (ακόμα σχετικά υψηλή) δημοτικότητα δεν συνάδει με την αξιολόγηση του έργου του.
Σημαντικό ενδιαφέρον έχουν δύο ακόμα ευρήματα:
Πρώτον, η ολοένα αυξανόμενη δυσπιστία απέναντι στο πολιτικό σύστημα συνολικά. Τα ποσοστά ενδιαφέροντος για τις ερχόμενες εκλογές, αλλά και η πρόθεση συμμετοχής σε αυτές, είναι πολύ χαμηλότερα (γύρω στις 20 μονάδες!) από ό,τι στις προηγούμενες εκλογές. Η αξιολόγηση Κυβέρνησης και Αντιπολίτευσης καταγράφεται έντονα αρνητική, ενώ και τα μικρότερα κόμματα εμφανίζουν ή στασιμότητα ή πτώση.
Αυτή η αρνητική περιρρέουσα ατμόσφαιρα μπορεί να μην έχει ακόμα σχηματοποιηθεί εκλογικά, αλλά ως υπόγειο ρεύμα είναι πλέον αισθητή. Και δεν αποκλείεται καθόλου να εκδηλωθεί στις ερχόμενες εκλογές (είτε με υπερψήφιση «αντισυστημικών» συνδυασμών, είτε με αυξημένη αποχή), ειδικά αν αυτές δεν αποκτήσουν ένα σοβαρό πολιτικό διακύβευμα, εύκολα αντιληπτό από τους πολίτες.
Δεύτερον, η υποχώρηση του Κυπριακού ως κορυφαίο ζήτημα δημόσιου ενδιαφέροντος. Η οικονομία, στη σημερινή συγκυρία, μετράει περισσότερο. Δεδομένου μάλιστα ότι μια απάντηση του τύπου «το Κυπριακό δεν έχει μεγάλη σημασία» θεωρείται ενοχοποιημένη, η πραγματική βαρύτητα του Κυπριακού στην παρούσα φάση πιθανότατα είναι ακόμα μικρότερη. Αυτό επιβεβαιώνεται και από τη γενικότερη αίσθηση απαισιοδοξίας σχετικά με τις προοπτικές λύσεις του, καθώς κυρίαρχο συναίσθημα είναι η απογοήτευση και η αίσθηση στασιμότητας.
Δεδομένου αυτού, τα κόμματα που έχουν στηρίξει σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα την παρουσία τους στο Κυπριακό, είτε άμεσα είτε μακροπρόθεσμα, θα έχουν πρόβλημα. Αν δεν υπάρξουν εξελίξεις οι οποίες θα ανακινήσουν το θέμα, η ροή των πραγμάτων τους ξεπεράσει και θα έχουν πρόβλημα στη δημιουργία νέας βάσης ψηφοφόρων, οι οποία θα προσδιορίζεται προγραμματικά-ιδεολογικά και όχι βάσει ιστοριών καταβολών ή αποκλειστικά με βάση το Εθνικό Θέμα..
Μέσα σε αυτό το τοπίο, όλα τα κόμματα φαίνεται να κρατούν μια διστακτική στάση. Σαν μια παρτίδα πόκερ που διστάζουν να δείξουν τα χαρτιά τους. Περισσότερο προσέχουν να μην κάνουν κάποιο λάθος, παρά να διεκδικήσουν επιθετικά τους πολιτικούς τους στόχους.
Το ΑΚΕΛ δεν θέλει οι εκλογές να πάρουν δημοψηφισματικό χαρακτήρα για την Κυβέρνηση Χριστόφια. Τέτοιο θέμα, όμως, ευθέως τουλάχιστον, δεν φαίνεται να εγείρει ούτε ο ΔΗΣΥ, όπως θα περίμενε κάποιος, δεδομένης της φτωχής αξιολόγησης της θητείας Χριστόφια. Προφανώς στο ΔΗΣΥ εκτιμούν ότι μια έντονη πολιτικοποίηση των εκλογών, με άμεση προβολή στις προεδρικές του 2013, θα προκαλούσε αντισυσπειρώσεις και θα δυσκόλευε τον σχηματισμό ενός πλειοψηφικού πόλου πέριξ αυτού στην εκλογή προέδρου Βουλής. Θεωρούν, προφανώς, ότι ο χρόνος λειτουργεί υπέρ τους και – φυσικά – μόνο ο χρόνος θα δείξει αν η επιλογή αυτή είναι σωστή ή όχι…
Το ΔΗΚΟ και η ΕΔΕΚ θα βρουν πράγματα να πουν έως τις εκλογές, αλλά περισσότερο θα πρέπει να σκεφτούν πώς θα δικαιολογήσουν τις επιλογές τους μετά από αυτές, ειδικά αν τα αποτελέσματα είναι άσχημα, καθώς τότε θα πρέπει να αιτιολογηθούν και να επανεξεταστούν όλες οι επιλογές τους της τελευταίας 3ετίας.
Οι δε μικροί, μετά τις εκλογές, θα πρέπει να ετοιμάζονται για τις δικές τους απαντήσεις, με ποιους θα πάνε και ποιους θα αφήσουν και γιατί…
Σε ένα περιβάλλον αστάθειας, 1,5 μήνας είναι μεγάλο διάστημα και άρα οι προβλέψεις είναι επισφαλής. Ας επιχειρήσουμε όμως μία. Όσο τα κόμματα δεν ανοίγουν τα χαρτιά τους ξεκαθαρίζοντας ποιο ακριβώς είναι το διακύβευμα των εκλογών αυτών, η αδιαφορία των ψηφοφόρων θα μεγαλώνει και θα δούμε είτε αυξημένη αποχή, είτε τις πρώτες εκδηλώσεις «αντισυστημικής» ψήφου. Κυριακή (22 Μαΐου) κοντή γιορτή…
